Onlangs had ik een vader op bezoek met de vraag of hij nog een bijdrage moest betalen voor zijn 19-jarige dochter, die naast haar studie € 250,00 per maand bijverdiende. Geregeld worden aan mij dergelijke vragen gesteld. Ook wordt vaak gevraagd: wie is onderhoudsplichtig voor een kind? En hoe lang?
Wie is onderhoudsplichtig?
De wet bepaalt dat ouders verplicht zijn om bij te dragen in de kosten van opvoeding en verzorging van de kinderen. Het is een misverstand dat een ouder een kind moet hebben erkend. Ook voor verwekkers, die het kind niet hebben erkend, geldt deze verplichting. Verder zijn stiefouders onderhoudsplichtig, alhoewel deze verplichting momenteel wel onder vuur ligt. Voor stiefouders geldt dat zij enkel onderhoudsplichtig zijn jegens de tot het gezin behorende stiefkinderen.
Hoe lang?
De wet verplicht ouders om kinderalimentatie te betalen totdat de kinderen de leeftijd van 18 jaar bereiken. Voor kinderen tussen de 18 en 21 jaar (de zogenaamde jongmeerderjarigen) geldt dat ouders dienen te voorzien in de kosten van levensonderhoud en studie.
De behoefte van kinderen tot 18 jaar wordt vastgesteld aan de hand van de zogenaamde Nibud tabellen. Op basis van het netto gezinsinkomen tijdens het huwelijk wordt de behoefte van de kinderen vastgesteld. Vervolgens wordt naar rato van de draagkracht van beide ouders bekeken op welke wijze ouders kunnen voorzien in de behoefte van hun kinderen. De afgelopen jaren is het systeem van alimentatie rekenen vereenvoudigd. Voorheen moesten we rekening houden met de lasten van de alimentatieplichtige. Tegenwoordig wordt op basis van het inkomen een draagkracht vastgesteld. Vanzelfsprekend gelden hierop allerlei uitzonderingen, waardoor het systeem toch weer minder makkelijk is dan het zou moeten zijn. Een berekening op internet lijkt hierdoor makkelijk, maar is niet altijd betrouwbaar. Indien er in uw situatie omstandigheden wijzigen (u raakt werkloos, u krijgt nog een kind, u gaat trouwen) is het altijd raadzaam om een herberekening te laten maken om te bekijken of het alimentatiebedrag nog aan de maatstaven voldoet.
Voor de jongmeerderjarigen (tussen de 18 en 21 jaar) geldt een verlengde onderhoudsplicht. Ouders moeten bijdragen aan de kosten van levensonderhoud en studie. Het is bij jongmeerderjarigen niet van belang of zij behoeftig zijn, dat wil zeggen of zij in hun eigen onderhoud kunnen voorzien. Een kind mag ervoor kiezen om te studeren, ook al krijgt hij heel veel banen aangeboden. Gaat het kind echter wel op zijn 18e een baan accepteren, waarmee hij in het eigen levensonderhoud kan voorzien, dan heeft hij geen behoefte meer en hoeven de ouders niet meer te betalen. Deze regels lijken heel helder, maar blijken dat in de praktijk niet te zijn. Er bestaat in de rechtspraak geen eenduidig beeld over de vraag in hoeverre de eigen inkomsten de behoefte beïnvloeden. Bij het gerechtshof in Arnhem speelde bijvoorbeeld een zaak waarbij een jongmeerderjarige gedurende een dag per week € 4,00 per uur verdiende. Hiermee werd geen rekening gehouden bij het vaststellen van de behoefte. Anderzijds werd door het gerechtshof Leeuwarden de behoefte van een jongmeerderjarige –die niet studeerde- wel volledig verminderd met haar inkomsten van € 350,00. Nadat deze jongmeerderjarige echter een HBO opleiding ging volgen en nog € 279,00 per maand verdiende, werd nog maar € 100,00 in mindering gebracht op haar behoefte. Bij jongmeerderjarigen geldt dus dat we per geval bij de rechter moeten motiveren wat redelijk en billijk is.
De conclusie is dat duidelijk is wie onderhoudsplichtig is. Het hangt er echter altijd vanaf hoe lang en hoe veel alimentatie u moet betalen. Kinderen tot 21 jaar hoeven niet te studeren of te werken en zijn geen verantwoording schuldig aan hun ouders. Indien ze een bijbaantje hebben, is het wisselend hoe hiermee in de rechtspraak wordt omgegaan. Over het algemeen geldt echter dat eigen inkomsten meestal niet of slechts gedeeltelijk in aanmerking worden genomen. Kinderen vanaf 21 jaar moeten in principe in hun eigen onderhoud voorzien.
Mocht u vragen hebben over uw alimentatie, dan kunt u altijd contact opnemen met ons kantoor. Bij ons kantoor werken meerdere ervaren alimentatiespecialisten, die u van advies kunnen voorzien.
